نقش پدر در تربیت دینی فرزندان
پدر به عنوان مدیر خانواده، نقش مهمی در تربیت فرزندان دارد که این نقش در تربیت دینی پررنگ‌تر است، با ما همراه باشید تا با نقش پدر در تربیت دینی فرزندان بیشتر آشنا شوید.
پدرانه ها به نقل از خبرگزاری صدا و سیما، تربیت دینی یکی از گونه های تربیت است که در گونه های دیگر تربیت نیز نقش دارد اما برخی به منظور تربیت دینی فرزندان، به گونه ای رفتار می کند که دین در کام فرزندانشان تلخ می گردد.
اگر پدری می‌خواهد صدقه جاریه و باقیات صالحات برای خود تدارک ببیند، باید به تربیت دینی فرزندش اقدام کند تا هم در دنیا و آخرت از برکات فرزند صالح بهره‌مند شود و هم به دستور قرآن کریم و تکلیف الهی اش عمل کرده باشد؛ زیرا قرآن کریم می‌فرماید: «ای کسانی که ایمان آوردید، خود و خانواده تان را از آتش دوزخ نگاه دارید.» [۱]این آیه نورانی، مسئولیت سنگین تربیت دینی اعضای خانواده را بر دوش سرپرست خانواده می‌نهد.
علامه مجلسی در شرح این آیه، به چهار وظیفه مهم اشاره می‌کند که به وسیله آن، حفظ خانواده از آتش دوزخ امکان پذیر می‌شود:
۱. دعوت به فرمان برداری از دستور‌های خداوند متعالی؛
۲. آموزش واجبات الهی که بخشی از آن در رساله‌های عملیه و بخشی دیگر در کتاب‌های اخلاقی آمده است؛
۳. بازداشتن از زشتی‌ها و گناهان، و برچیدن زمینه گناه از محیط خانه؛
۴. تشویق و ترغیب خانواده به همه کار‌های پسندیده. به کارگیری این چهار حقیقت، تحقق این آیه نورانی است.
با توجه به ساختار دین، که از سه بخش اعتقادی، احکام و اخلاق تشکیل شده، تربیت دینی در سه حوزه قابل پیگیری و برنامه ریزی است:
تربیت اعتقادی
فهرست مطالب
تربیت اعتقادی از دو جنبه مهم و ضروری است: نخست اینکه دین داری انسان، به باور‌ها و اعتقاد‌های او بستگی دارد و دوم اینکه باور‌های اعتقادی، پایه و اساس در بخش دیگر است؛ چنان که در روایات آمده است: «ایمان، انسان را به کار‌های نیکو هدایت می‌کند». [۳]تا زمانی که انسان به یگانگی خدا و رسالت پیامبر باور نداشته باشد، نمی‌تواند به دستور‌های آن‌ها عمل کند و تا زمانی که به معاد، بهشت و دوزخ ایمان نداشته باشد و برای خود، زندگی دیگری پس از زندگی چند روزه دنیا نشناسد، زندگی دنیایی خود را به گونه‌ای دیگر رسم خواهد کرد. بنابراین، تربیت اعتقادی، بسیار مهم و ضروری است؛ از این رو، در قرآن کریم می‌بینیم که لقمان به تربیت اعتقادی فرزندش مبادرت کرده، می‌فرماید: «فرزندم، به خدا شرک نورز که شرک، ظلم بزرگی (به خداوند) است». [۴]بنابراین، یکی از وظیفه‌های مهم پدر این است که برای ایجاد و تقویت باور‌های دینی صحیح در فرزندش، متناسب با سطح رشد عقلی و شناختی او برنامه داشته باشد و از سوی دیگر، با چشمانی تیز و دقیق از سنگر‌های اعتقادی خانواده خود محافظت کند تا فاسدان، اندیشه و اعتقاد خانواده و فرزندانش را به تباهی نکشند.
تربیت عبادی
همان گونه که عمل صالح بدون باور و ایمان تحقق نمی‌یابد، ایمان نیز بدون عمل صالح پذیرفته نیست؛ چنان که پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) فرمود: «ایمان بدون عمل پذیرفته نیست». [۵]عمل صالح، پیروی از دستور‌های خدا، انجام واجبات و ترک محرمات است و این یعنی عبادت و بندگی در برابر خدا، پس بخش دیگر تربیت دینی آن است که انسان در عمل نیز زندگی خود را بر اساس دستور‌های الهی تنظیم کند و عبودیت و بندگی را آن گونه که شایسته است، به جا آورد. پدر در این زمینه نقشی بسیار پررنگ و مهم دارد. اگر پدر، روح عبادت، بندگی و تسلیم در برابر دستور‌های الهی را در خود تقویت کند و آن را در عرصه خانه و زندگی به نمایش گذارد، می‌تواند امید داشته باشد که خانواده و فرزندانی مؤمن و باتقوا خواهد داشت. همان گونه که در ابتدای این نوشتار گفته شد، نقش الگویی پدر آن چنان قوی است که فرزندان همان گونه خواهند شد که پدر رفتار می‌کند، نه آنگونه که می‌گوید.
تربیت اخلاقی
دین نورانی اسلام، دینی جامع است که برای تمام شئون زندگی انسان، برنامه و دستور دارد تا انسان با عمل بدانها، از یک زندگی سالم و سعادتمند دنیوی و اخروی بهره‌مند شود. یکی از جنبه‌های انسان، اخلاق است که اخلاق فردی، اجتماعی، خانوادگی، سیاسی و… را دربر می‌گیرد. پدر در این زمینه نیز می‌تواند با رشد اخلاقی خود، به تربیت اخلاقی فرزندانش کمک کند.
پدر گرامی، با توجه به اهمیت و ضرورت تربیت دینی، لازم است به کتاب‌های مفصل در این زمینه مراجعه کرده، آگاهی تان را ارتقا دهید تا با توجه به اصول تربیتی و بهره گیری از روش‌های مناسب و اثربخش، به این امر مهم اقدام کنید؛ زیرا گاهی، برخی به منظور تربیت دینی فرزندان، به گونه‌ای رفتار می‌کنند که دین را در کام فرزندانشان تلخ، و آن‌ها را از دین گریزان می‌کنند. از این رو، حساسیت موضوع به اندازه‌ای است که هر پدر دلسوز و مهربانی را بر آن می‌دارد که با مطالعه و آگاهی لازم، به تربیت دینی فرزندش اقدام کند.
